Kara Atmosferlerin Duygulu Filmleri: Noir Akımı

1940-1950 yıllarında etkili olan bir sinema akımı olan Noir, Fransızca`da “siyah” anlamına gelen kelimeden esas alınır ve “kara sinema” olarak ifade edilir. Savaş sonrası Fransa`sında bu terim pek çok farklı anlamlarda kullanılmış olsa da daha önce benzeri görülmemiş bir karanlık asıl anlatılmak istenen anlamıdır.

Bu akımla ilgili literatüre geçmiş ve yönetmenler, eleştirmenler tarafından yapılmış farklı yorumlar bulunmaktadır. Kimilerine göre “Noir” bir akım, kimilerine göre sadece karanlık havayı yansıtan bir imge, kimilerine göre ise sadece bir tondan ibaret…

En Etkileyici Sinema Akımı: Fransız Yeni Dalgası Nedir? | haberinsan

Kent yaşamı, gece hayatı, suçlar, suçlular, yolsuzluklar bu türün temel taşlarıdır. 2. Dünya Savaşı`ndan sonra dünya genelinde hakim olan buhran, işsizlik, aile kavramları, savaş sonrasında ortaya çıkan sınıf farkları, yoksulluk gibi kavramlar filmlerde sıkça işlenen konular arasındadır. 

Noir akımının genel özellikleri arasında estetik özenler en çok ön plana çıkan unsurlardandır. Atmosferi seyirciye daha iyi hissettirebilmek amacıyla gölgeler, perspektifler, yatay ve dikey çizgiler, düzensiz ışıklar ve ışık desenleri kullanılmıştır. Kasvetli bir ortamda ve sert bir ana karakter çevresinde akımın filmlerinin senaryoları şekillenir. Savaştan sonraki rekabetçi dünyada yaşanan mücadeleleri ve kaybedilmiş olan erdemleri gün yüzüne çıkarır. Gözünü hırs bürümüş dedektifler, femme fataleler, acımasız suçlular kara filmin kara sokaklarında sık sık karşılaşılan kişiliklerdir.

Kara film, kısaca hayatın kötü ve karanlık yönlerine ışık tutmayı amaçlamıştı. Filmlerde açıkça bir zıtlık, toplumu rahatsız edecek nitelikte bir kötülük, bir suç işlenirken bu açıklık beyaz perdeye farklı yöntemlerle yansıtılmaktaydı. Bunun için sert ana karakterin etrafında kullanılan soğukkanlı karakterler ideal seçimlerdi. Ahlaki açılardan belirsizlikler de bu filmlerin en çok göze çarpan niteliklerindendi. 

En ünlü kara film örnekleri arasında yer alan Jean-Luc Godard`ın Aphaville`i, Richard Fleischer`ın Soylent Green`i, Roman Polanski`nin Chinatown`ı, Ridley Scott`ın Blade Runner`ı, Christopher Nolan`ın Memento`su, Robert Rodriguez`in Sin City`si bu türün en güzel örnekleri ve en klasikleşmiş yapımları olarak görülmektedir.

Sarsıcı temaları ve duygulu içerikleriyle seyir zevki en yüksek noir filmlerden bazılarını sizler için listeledik.

En İyi 15 Film Noir Seçeneği

• The Naked City (Jules Dassin, 1948)
• Strangers on a Train (Alfred Hitchcock, 1951)
• The Postman Always Rings Twice (Bob Rafelson, 1981)
• The Big Heat (Fritz Lang, 1953)
• The Lady From Shanghai (Orson Welles, 1947)
• Criss Cross (Robert Siodmak, 1949)
• Chinatown (Roman Polanski, 1947)
• 2001: A Space Odyssey (Stanley Kubrick, 1968)
• The Matrix (Wachowski Brothers, 1999)
• The Big Lebowski (Joel Cohen, Ethan Coen, 1998)
• The Maltese Falcon (John Huston, 1941)
• Kiss Me Deadly (Robert Aldrich, 1955)
• Se7en (David Fincher, 1995)
• Jacob`s Ladder (Adrian Lyne, 1990)
• Dog Day Afternoon (Sidney Lumet, 1975)

Sinema türleri nelerdir?